Akae-Kutani: bức tranh màu đỏ trên đồ gốm sứ Kutani

1. Akae-Kutani là gì?

Akae là một kỹ thuật ban đầu được nghĩ ra để vẽ đồ gốm bằng kỹ thuật Nam Tông phổ biến vào cuối thời Edo và là phương pháp vẽ các “bức tranh” bằng màu đỏ và vàng. Nhiều tác phẩm trong số đó có hình minh họa màu, nhiều tác phẩm rất tinh tế và đầy sang trọng, một phong cách được giới trí thức ưa chuộng. Từ thời Minh Trị đến đầu thời Chiêu Hòa, đã có hơn 200 nghệ nhân vẽ màu đỏ ở Kutani. Vào thời điểm đó, Kutani nổi tiếng đến mức gắn liền với màu đỏ, nhưng ngày nay, chỉ một số họa sĩ đã kế thừa kỹ thuật truyền thống này.
Akae còn được gọi là “Iidaya” hoặc “Hachirote”.  

2. Tìm hiểu về Fukushima Takeyama.

Ông Takeyama Fukushima một lần nữa mang về Kutani ware kỹ thuật vẽ bằng màu đỏ gọi là Akaesaibyo. Trong khi số lượng nghệ nhân vẽ tranh đỏ ở vùng Kutani đang giảm dần, ông vẫn tiếp tục nghiên cứu nghệ thuật akae-Kutani trong nhiều năm, sử dụng những tác phẩm hay mà những người đi trước để lại làm tài liệu tham khảo. Năm 1998, ông Fukushima đã giành được Giải thưởng của Thủ tướng (Grand Prix) tại Cuộc triển lãm Thủ công Truyền thống Quốc gia lần thứ 23 cho tác phẩm Akae-Kutani của mình, cũng như nhiều giải thưởng khác được công nhận là báu vật.

Có một thời gian ở Kutani, hội họa màu đỏ phát triển mạnh mẽ đến mức nó trở nên đồng nghĩa với cái tên Kutani và có rất nhiều tác phẩm xuất sắc. Ông Fukushima đam mê vẽ màu đỏ và không có thầy dạy nhưng đã nghiên cứu những tác phẩm xuất sắc của những người đi trước và học được kỹ thuật vẽ màu đỏ. Ngoài các chủ đề hội họa như người Trung Quốc và Trúc lâm thất hiền vốn được miêu tả bằng những bức tranh màu đỏ từ lâu, ông Fukushima còn đang nghiên cứu phát triển những thiết kế độc đáo được thể hiện ba chiều bằng một màu duy nhất: màu đỏ.

3. Hiệu ứng ba chiều và hiệu ứng hình ảnh của bức tranh màu đỏ.

Akae là phong cách thịnh hành ở Kutani một thời, chủ yếu sử dụng một màu men đỏ. Sử dụng các màu bổ sung như vàng hoặc sơn màu để nhấn mạnh đường viền hoặc thêm điểm nhấn.
Tranh màu đỏ có nhược điểm là khó thể hiện phối cảnh vì được vẽ bằng một màu. Ông Fukushima đã thành công trong việc tạo ra hiệu ứng ba chiều bằng hiệu ứng hình ảnh trong không gian hai chiều của bề mặt sứ.

Rất khó để thể hiện hiệu ứng ba chiều bằng những bức tranh màu đỏ vì chúng được vẽ đơn giản chỉ bằng một màu đỏ, nhưng ông Fukushima đã có thể sử dụng hiệu ứng hình ảnh của thiết kế để tạo ra hiệu ứng ba chiều trong tác phẩm của mình chỉ bằng cách sử dụng màu đỏ.
Năm 1998, ông Fukushima đã giành được Giải thưởng Thủ tướng Chính phủ (Grand Prix) tại Cuộc thi Thủ công Truyền thống Toàn quốc lần thứ 23 cho tác phẩm này. 

4. Sơn và cọ màu đỏ

Sơn màu đỏ là yếu tố cần thiết cho bức tranh màu đỏ, và việc cải thiện khả năng tái tạo màu của màu đỏ này là vô cùng quan trọng. Các cọ vẽ cũng được thiết kế để cho phép có được nét vẽ mịn.
Màu đỏ của ông Fukushima đã được thiết kế theo nhiều cách khác nhau để cải thiện khả năng tái tạo màu sắc. Màu đỏ ban đầu được sử dụng trong men màu đỏ, là loại màu duy nhất trong màu men Kutani Nhật Bản không có cảm giác trong suốt và không giống như các loại màu men khác, nó không có cảm giác về khối lượng. Vì vậy, nếu sử dụng màu đỏ thường sẽ tạo cảm giác buồn tẻ. Do đó, bằng cách chú ý đến việc pha trộn màu đỏ, hiệu ứng oxy hóa và nhiệt độ lò, người thợ thủ công có thể cải thiện màu đỏ.
Ngoài ra, những loại cọ dùng cho bản vẽ chi tiết rất dễ sử dụng cho công việc đòi hỏi độ chính xác cao và ông tạo ra những loại cọ phù hợp với mình để có thể thể hiện theo cách mình muốn. Ông Fukushima chế tạo cọ vẽ nét siêu mỏng để có thể vẽ rõ các đường nét nhỏ. Ngoài ra, ông đặc biệt chú trọng đến việc đảm bảo rằng nét vẽ lướt nhẹ nhàng trên đồ sứ, từ chân cọ đến đầu cọ. Đầu bút mỏng và thân đủ dày để chứa nhiều màu, tránh tình trạng tranh không đều màu.
Có thể nói, ông Fukushima đặc biệt chú trọng đến các công cụ ông sử dụng, nhưng tác phẩm của ông cũng chắc chắn phản ánh kinh nghiệm và kỹ năng sử dụng màu và cọ của chính người họa sĩ.

5. Chủ đề những bức tranh màu đỏ của đồ gốm Kutani Fukushima Takeyama.

Nhiều chủ đề từ thời nhà Đường (Trung Quốc) đã được miêu tả trong các bức tranh màu đỏ của Kutani từ thời cổ đại. Ngoài các chủ đề theo phong cách Iidaya truyền thống như: Những đứa trẻ thời Đường (karako), trúc lâm thất hiền, rồng và phượng, những bức tranh màu đỏ của ông Fukushima còn có các họa tiết hình học thể hiện không gian ba chiều độc đáo và có những dòng chữ thư pháp, những đứa trẻ, những nàng tiên trên hoa và những phong cảnh lễ hội độc đáo của Nhật Bản.
Các hoa văn được sử dụng để lấp đầy không gian xung quanh kết hợp với chủ đề chính cũng thường là các hoa văn màu đỏ truyền thống, kết hợp hoàn hảo với chủ đề độc đáo của Fukushima và làm sống lại màu đỏ hiện đại.

Akae-kutani ban đầu xuất phát từ bức tranh Nam Tông của thời nhà Đường ở Trung Quốc, vậy nên có nhiều chủ đề mang phong cách Trung Hoa.

• Rồng.

Hình rồng, biểu tượng tiêu biểu của văn hóa Trung Hoa, là chủ đề đặc biệt phổ biến cho các bức tranh màu đỏ.

• Phượng Hoàng.

Đây là một chủ đề thường được sử dụng cùng với họa tiết con rồng.

Vẽ từng cái đuôi dài và đôi cánh phải thật cẩn thận.

• Đường Tử.

Karako mô tả những đứa trẻ đang chơi đùa vào thời nhà Đường ở Trung Quốc. Bạn có thể cảm nhận được bầu không khí của thời nhà Đường trong trang phục, mái tóc và lối chơi của họ.

• Trúc lâm thất hiền và thất phúc thần.

Những nhân vật huyền thoại như Kotaka Sennin, Taikobo, Trúc Lâm Thất Hiền và Thất Phúc Thần cưỡi trên cá chép của Trung Quốc cũng thường được sử dụng.

• Lễ hội Nhật Bản.

Các chủ đề kết hợp văn hóa Nhật Bản bao gồm lễ hội và các chiến binh.

• Họa tiết hình học.

Nó là hình ảnh ba chiều của tấm lưới màu đỏ, mang lại hình ảnh giống như đài phun nước...

Nó được sử dụng để lấp đầy các khoảng trống.